Βρετανικό πλοίο έξω
από τη Ζάκυνθο το 1682
Είναι γνωστό ότι από το δεύτερο μισό του 16ου
αιώνα, όταν απογειώθηκε το εμπόριο της σταφίδας, και για αιώνες μετά, υπήρχε
στη Ζάκυνθο μια μικρή αλλά οικονομικά εύρωστη παροικία Ευρωπαίων εμπόρων,
κυρίως Άγγλων. Αρκετοί από αυτούς έμειναν για πάντα στο νησί, είτε επειδή δημιούργησαν
ισχυρούς δεσμούς στη νέα τους πατρίδα, όπως ο ιδρυτής του Αγγλικού νεκροταφείου
πρόξενος Sir Clement Harby (1), είτε επειδή κόπηκε πρόωρα το νήμα
της ζωής τους, όπως ο θείος και προκάτοχος του Sir Clement, που έπεσε θύμα δολοφονίας.
Οι άνθρωποι αυτοί δεν έφερναν στο νησί τις οικογένειες
τους, αν είχαν βέβαια. Η Ζάκυνθος δεν θεωρούνταν εκείνη την εποχή μέρος
κατάλληλο για καθωσπρέπει Ευρωπαίες κυρίες και ανήλικα, αν και υπήρχαν κάποιες
Αγγλίδες, άλλης πάστας, που εξασκούσαν στο Γιαλό ένα αρχαιότατο επάγγελμα.
Μπορεί βέβαια οι Άγγλοι έμποροι να αναγκάζονταν να αποχωριστούν τις συμβίες
τους – ορισμένοι πιθανόν χωρίς μεγάλο δισταγμό – δεν δέχονταν όμως επ’ ουδενί
να αποχωριστούν και εκείνους τους συντρόφους με τους οποίους είχαν αμοιβαία
δεθεί με ανώμοτη πίστη. Έτσι έφερναν συχνά μαζί τους τα σκυλιά τους.
Είναι εύκολο να φανταστεί κανείς πως η προσαρμογή των
τετράποδων ακούσιων μεταναστών στο νέο τους περιβάλλον δεν ήταν πάντα εύκολη ή άμοιρη
προβλημάτων. Πολλές ράτσες σκυλιών έχουν αξιοθαύμαστη αντοχή στο ψύχος, ακόμα
και στο αρκτικό. Προσωπικά έχω πολλές φορές παρατηρήσει με το στόμα ανοιχτό
σκυλιά να μένουν για ώρα πολλή μέσα σε παγωμένα ποτάμια, όπου η κινούμενη μάζα
του νερού θα απομυζούσε και το τελευταίο ίχνος ζωής από ανθρώπινους ιστούς μέσα
σε ελάχιστα λεπτά.
Σκύλος σε
ποταμάκι, νοτιοδυτική Αγγλία
Δεν τα καταφέρνουν όμως εξίσου καλά με τη ζέστη. Όσο
μάλιστα καλύτερα προφυλαγμένο από το κρύο είναι ένα σκυλί τόσο περισσότερο θα
υποφέρει από τη ζέστη. Ζώα που ήταν το αποτέλεσμα φυσικής επιλογής χιλιετηρίδων
στη Βρετανία είναι αναμενόμενο πως θα είχαν πρόβλημα εγκλιματισμού στο ζεστό
Ελληνικό καλοκαίρι.
Μια σχετική πληροφορία μας έχει αφήσει ένας Άγγλος
πειρατής που την εποχή του Ρεμπελιού έδρασε για καιρό στο τρίγωνο Ζακύνθου, Κεφαλονιάς
και Πάτρας – το τρίγωνο της σταφίδας το λέω εγώ – και του οποίου τα πληρώματα –
αποτελούμενα από Άγγλους, Φλαμανδούς, Γάλλους, Έλληνες και Ιταλούς –
δημιούργησαν ουκ ολίγα έκτροπα σε ξηρά και θάλασσα. Επειδή η λέξη πειρατής
είναι ενδεχόμενο να σας δημιουργήσει λανθασμένη εντύπωση για το άτομο αυτό, και
συνεπώς για τα λεγόμενα του, πρέπει να πω ότι ο αριστοκρατικής καταγωγής Sir Kenelm Digby (2) ήταν πειρατής μόνο κατά περιόδους. Είναι περισσότερο
γνωστός σαν αυλικός, διπλωμάτης, φιλόσοφος και συγγραφέας, ο οποίος ασχολήθηκε
με τη φύση, τη θεολογία, την αστρολογία, την αλχημεία, τη μαγεία, ακόμη και τη
... μαγειρική! Στη διάρκεια της περιπετειώδους ζωής του (1603 – 1665) κέρδισε,
έχασε και ξανακέρδισε περιουσίες, ενώ είναι ενδιαφέρον – για όσους από μας
αγαπάνε το καλό κρασί – πως ήταν κάτοχος της ευρεσιτεχνίας για την κατασκευή
πράσινων και καφέ μπουκαλιών.
Έγραψε λοιπόν ο Sir Kenelm (3):
΄Όπως μου είπαν οι έμποροι στα νησιά της Ζακύνθου και της Κεφαλονιάς
(όταν ήμουν εκεί) τα Αγγλικά σκυλιά είχαν τη συνήθεια (επειδή ήταν προσαρμοσμένα
σε ψυχρότερο κλίμα) να τρέχουν στη θάλασσα μέσα στη ζέστη του καλοκαιριού και
να κείτονται εκεί κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, με τις μουσούδες τους
μόνο έξω από το νερό για να αναπνέουν, και κοιμόντουσαν εκεί, με τα κεφάλια
τους πάνω σε κάποια πέτρα για να τα ανασηκώνει και τα σώματα τους βουτηγμένα
στη θάλασσα. Όσα σκυλιά δεν το έκαναν αυτό ψοφούσαν συνήθως από τη ζέστη και
τους ψύλλους κατά το πρώτο τους καλοκαίρι εκεί.’
Καλό σας καλοκαίρι και μην ξεχνάτε σε αυτούς τους
χαλεπούς καιρούς: μια παλιογαβάθα με λίγο νερό για τα περαστικά και αδέσποτα
ζώα δεν κοστίζει τίποτα. Είναι όμως δείγμα ανθρωπιάς.
--------------------------------------------------------------------
3) Sir Kenelm Digby, Two
treatises: in the one of which, the nature of bodies; in the other, the nature
of mans soule, is looked into: in way of discovery of the immortality of
reasonable soules, Λονδίνο 1645, σελ. 381.
